De zomer van 2023 stond in het teken van explosieve cinema. En nee, we bedoelen niet de zoveelste superheldenfilm, maar het indrukwekkende en intense Oppenheimer van regisseur Christopher Nolan. Een film over de man die misschien wel verantwoordelijk is voor de grootste technologische doorbraak én het grootste morele dilemma van de vorige eeuw. Als je dacht dat dit een droge geschiedenisles zou worden, dan heb je het goed mis.
Het verhaal achter de bom
Oppenheimer draait volledig om het leven van J. Robert Oppenheimer, de briljante natuurkundige die aan het hoofd stond van het Manhattan-project. Samen met een team van topwetenschappers ontwikkelde hij de eerste atoombom. Dit veranderde niet alleen de uitkomst van de Tweede Wereldoorlog, maar zette ook de toon voor decennia van nucleaire dreiging.
Wat de film zo bijzonder maakt, is dat het niet alleen draait om wetenschap of explosies, maar vooral om de man achter de uitvinding. Hoe leef je met zo’n enorme verantwoordelijkheid? Hoe voelt het om iets te maken dat miljoenen mensen kan vernietigen?
Nolan op z’n best (en ingewikkeldst)
Regisseur Christopher Nolan staat bekend om zijn complexe en visueel verbluffende films. Denk aan Inception, Interstellar of Tenet. Met Oppenheimer doet hij het weer: hij speelt met tijd, geluid, beeld en perspectief. Soms voelt het alsof je midden in Oppenheimers hoofd zit. Chaos, twijfel, angst en briljante ingevingen wisselen elkaar in rap tempo af.
Nolan maakt gebruik van zwart-witbeelden afgewisseld met kleur, soms is het geluid keihard, andere keren valt alles stil op een cruciaal moment. Dit zorgt voor een intense kijkervaring. Vooral de scène waarin de eerste testexplosie plaatsvindt is verrassend intiem. Geen bombastische muziek, geen schreeuwende dialogen, maar stilte. En dat maakt het juist zó indrukwekkend.
Cillian Murphy is de ziel van de film
De hoofdrol wordt gespeeld door Cillian Murphy, die we allemaal kennen van Peaky Blinders. Hij speelt Oppenheimer met een intensiteit die je niet vaak ziet. Met zijn indringende blik, scherpe kaaklijn en stille aanwezigheid weet hij iedere scène te domineren. Hij draagt de film volledig, en dat is knap, want hij is bijna drie uur lang non-stop in beeld.
Cillian speelt niet alleen de briljante wetenschapper, maar ook de man vol twijfel. Naarmate de film vordert, zie je zijn interne strijd. Hij weet dat de bom af moet. Dat het een race is tegen de klok, tegen de nazi’s. Maar na de ontploffing komt het besef: wat hebben we in vredesnaam gedaan?
Murphy laat op een meesterlijke manier zien hoe iemand langzaam breekt. Hoe een man van wetenschap verandert in een man vol schuldgevoel.
Robert Downey jr. maakt indruk als Strauss
Een andere ster in de film is Robert Downey jr., die de rol speelt van Lewis Strauss. Strauss was een machtige speler in de Amerikaanse politiek en wetenschap, en iemand die zijn zinnen had gezet op het ondermijnen van Oppenheimer. De twee raakten verwikkeld in een sluwe strijd, en Downey jr. laat zien dat hij ook zonder Iron Man-pak een krachtig personage neer kan zetten.
Na zijn rol in Dolittle hadden veel mensen twijfels over zijn carrière, maar met Oppenheimer bewijst hij dat hij meer kan dan superhelden spelen. Hij speelt zijn rol met subtiliteit, woede en arrogantie. Je weet nooit precies of hij oprecht is of je manipuleert. Precies zoals het hoort bij zo’n rol.
Visueel en inhoudelijk overweldigend
Oppenheimer is geen makkelijke film. Het tempo ligt hoog, er worden tientallen namen en wetenschappelijke termen door elkaar geroepen en de politieke intriges vliegen je om de oren. Toch voelt het nooit saai. De beelden zijn schitterend, de dialogen vlijmscherp, en de emotionele laag is diep.
Wie weinig weet van het Manhattan-project, kan zich even overweldigd voelen. Maar dat is ook de kracht van de film: je voelt wat Oppenheimer voelde. Je wordt meegesleurd in een wereld vol briljante geesten, geheimen en morele dilemma’s. En eerlijk is eerlijk: een beetje vooronderzoek of een Wikipedia-rondje vooraf is geen overbodige luxe.
Andere topacteurs maken het compleet
Naast Murphy en Downey jr. zien we ook sterke rollen van onder anderen Emily Blunt, die Oppenheimers vrouw speelt. Zij brengt kalmte en kracht in de film, ondanks haar beperkte schermtijd. Florence Pugh heeft een kleinere maar indrukwekkende rol als Oppenheimers geliefde, en ook Matt Damon als generaal Leslie Groves is een fijne toevoeging.
Iedereen in deze cast lijkt perfect gekozen en haalt het beste in elkaar naar boven. De film voelt dan ook als een krachtig ensemblewerk, met Cillian Murphy als het kloppend hart.
Oppenheimer nu op Netflix
Na het grote succes in de bioscoop is Oppenheimer inmiddels ook te zien op Netflix. En hoewel de film oorspronkelijk gemaakt is voor het grote doek (de IMAX-ervaring was echt legendarisch), doet hij het ook goed op je tv thuis. Zorg wel voor goede speakers of een koptelefoon, want het geluidsontwerp is een belangrijk onderdeel van de film.
Voor wie is deze film?
Oppenheimer is geen luchtige popcornfilm. Het is een film die je aan het denken zet, die schuurt, verwart en raakt. Het is een portret van een man die de wereld veranderde, en zich daar nooit van heeft kunnen losmaken. Voor liefhebbers van historie, politiek, moraal en sterke acteerprestaties is dit een absolute must-see.
Iets voor jou? Oppenheimer is nu te streamen op Netflix. Bekijk de trailer hier:
