Wijnproeven is een kunst. Het gaat niet alleen om smaak, maar ook om geur, kleur en beleving. Spaanse sommeliers combineren kennis van wijn met passie voor lokale druiven en terroirs. Door enkele technieken te leren, kun je wijn proeven zoals de professionals dat doen. Dit artikel laat zien hoe je als een Spaanse sommelier naar wijn kijkt, ruikt en proeft.
Voorbereiding van de proeverij
Voordat je begint, zorg je voor de juiste omstandigheden. Een goed glas is essentieel: gebruik een tulpvormig glas dat de aroma’s naar de neus geleidt. Wijn wordt vaak geproefd bij kamertemperatuur, tenzij het om witte wijn of rosé gaat. Zet de fles minimaal een half uur van tevoren open, zodat de wijn kan ademen en zijn volle aroma ontwikkelt.
Stap 1: observeer de kleur
Spaanse sommeliers besteden veel aandacht aan de kleur van wijn. Houd het glas schuin tegen een witte achtergrond en bekijk de helderheid en intensiteit. Een jonge rode wijn zoals een Tempranillo uit Rioja heeft vaak een robijnrode kleur. Oudere wijnen vertonen meer oranje of bruine tinten. De kleur geeft aanwijzingen over leeftijd, druif en rijping van de wijn.
Stap 2: ruik de aroma’s
Het ruiken is net zo belangrijk als het proeven. Wals de wijn zachtjes rond in het glas om de aroma’s vrij te laten komen. Spaanse wijnen staan bekend om hun complexe geuren: denk aan rood fruit, kruiden, vanille of tabak. Neem de tijd om meerdere keren te ruiken. Probeer primaire (fruit), secundaire (fermentatie) en tertiaire aroma’s (rijping) te onderscheiden.
Stap 3: proef bewust
Neem een kleine slok en laat de wijn langzaam door je mond rollen. Spaanse sommeliers letten op de eerste indruk, de structuur en de afdronk. Voel of de wijn zacht, rond of juist tanninerijk is. Rode wijnen zoals Ribera del Duero hebben vaak stevige tannines, terwijl Garnacha-wijnen uit Navarra juist zachter en fruitiger zijn. Let op de balans tussen zuur, zoet en bitter.
Stap 4: let op de afdronk
De afdronk vertelt veel over de kwaliteit van een wijn. Een lange afdronk, waarbij de smaak minutenlang in je mond blijft hangen, wijst vaak op een hoogwaardige wijn. Spaanse topwijnen zoals een Gran Reserva hebben meestal een complexe en lange nasmaak met tonen van eikenhout, vanille of rijp fruit. Goedkopere wijnen hebben vaak een kortere en eenvoudigere afdronk.
Stap 5: analyseer de structuur
Een sommelier kijkt niet alleen naar smaak, maar ook naar de structuur van een wijn. Denk hierbij aan body (licht of vol), tannines, zuurgraad en alcoholpercentage. Een stevige wijn zoals een Toro of Priorat heeft veel body en intense smaken, terwijl een jonge Rioja Crianza vaak lichter en soepeler is. Deze structuur bepaalt welke gerechten goed bij de wijn passen.
Wijn en spijs combineren
Een Spaanse sommelier besteedt veel aandacht aan het combineren van wijn met eten. Droge sherry (Fino) past bijvoorbeeld perfect bij tapas, terwijl een volle Ribera del Duero ideaal is bij gegrild vlees. Probeer altijd rekening te houden met de intensiteit van zowel het gerecht als de wijn. Een lichte Albariño combineert beter met vis dan een zware Tempranillo.
Rol van terroir
Terroir is een van de belangrijkste begrippen in de Spaanse wijnwereld. Het verwijst naar de invloed van bodem, klimaat en ligging op de smaak van de wijn. Wijnen uit Rioja Baja hebben bijvoorbeeld meer body door het warme klimaat, terwijl wijnen uit Rías Baixas fris en mineraal zijn dankzij de nabijheid van de Atlantische Oceaan. Een sommelier herkent dit aan geur en smaak.
Tips om te oefenen
- Proef meerdere wijnen naast elkaar om de verschillen beter te leren kennen.
- Noteer je bevindingen over kleur, geur en smaak in een notitieboekje.
- Begin met toegankelijke wijnen zoals Rioja Crianza en werk langzaam naar complexere wijnen.
- Doe mee aan proeverijen in wijnwinkels of bij Spaanse bodega’s.
- Gebruik dezelfde glazen en omstandigheden om eerlijk te vergelijken.
Hoe word je beter in wijnproeven?
Net als bij elke vaardigheid, geldt voor wijnproeven dat oefening kunst baart. Hoe meer je proeft, hoe beter je nuances kunt onderscheiden. Vraag advies aan experts of volg een korte wijncursus. Online proeverijen en wijnpakketten zijn tegenwoordig populair en ideaal om thuis ervaring op te doen met verschillende Spaanse wijnen.
Proef als een professional
Wijnproeven is een ervaring waarbij al je zintuigen worden ingezet. Door te letten op kleur, geur, smaak en structuur kun je wijn beter begrijpen en waarderen. Spaanse sommeliers besteden veel aandacht aan deze details, en met een beetje oefening kun jij dat ook. Het maakt je wijnervaring rijker en laat je genieten van elke slok alsof je in Spanje bent.